Tandje Hoger

Hoi lieve toerders, lieve coureurs, lieve mooiweerfietsers, lieve iedereen die wel eens in groepen fietst of gaat fietsen,

Deze blog gaat over het fietsen in een groep. In je eentje hard fietsen is natuurlijk heel leuk, maar in een groep fietsen is nog net iets leuker. Tegelijkertijd komt daar ook meer gevaar om de hoek kijken. In een groep heb je minder zicht op de weg en minder aandacht voor de omgeving en het verkeer. Gelukkig hebben wielrenners daar iets op bedacht: het doorgeven van signalen! Deze blog gaat over signalen. Wanneer gebruik je ze? En wie doet het? 

Soorten signalen

Er zijn verschillende soorten signalen, allemaal van groot belang. De signalen zullen bij Tandje Hoger voorlopig schreeuwend doorgegeven worden, met handgebaren erbij. Als je wat meer op elkaar ingespeeld bent dan is het ook mogelijk om de signalen alleen met handgebaren door te geven. Hieronder staat een opsomming welke signalen er zijn:

• "Voor!" - bij een obstakel aan de rechterkant van de weg. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om iemand die je inhaalt (een rustige fietser), een stilstaande auto, een plantenbak, een drempel, of een wandelaar die je aan de rechterkant tegemoet komt. 
  • handgebaar: met je rechterhand achter je zadel naar links wuiven.
• "Tegen!" - bij een obstakel aan de linkerkant van de weg. Vaak gaat het hier om tegenliggers, maar het kan ook een plantenbak, een bord, of een drempel zijn. N.B. Als je in een groep fietst, op je eigen weghelft, en er komt een auto vanaf de andere kant die op zijn eigen weghelft rijdt, dan kan je naast elkaar blijven fietsen. Echter, het is verstandig alsnog  "tegen!" te roepen. Als je achteraan fietst wijk je soms uit naar de andere kant om je neus te snuiten, iets te eten, van kant te wisselen met je partner, etc. Een auto die je niet aan zag komen is dan niet fijn. Roep dus altijd! (Beter voorkomen dan genezen... En roepen kan nooit kwaad!)
  • handgebaar: met je linkerhand achter je zadel naar rechts wuiven. 
• "Achter!" - als je van achteren wordt ingehaald. Bovenstaande geldt ook hier: ook als je niet achter elkaar hoeft te gaan fietsen en gewoon kunt blijven fietsen zoals je deed, is het toch fijn als wordt geroepen.
  • hier is geen handgebaar voor. 
• "Ho!" - wanneer gestopt of rustig aan gedaan moet worden. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een rood stoplicht, een drukke rotonde, een kruispunt, als iemand lek heeft, of elke andere noodzakelijke reden. 
  • handgebaar: met je hand omhoog, net zoals een verkeersregelaar ook het stopsignaal doet. 
• "paaltje", "put", "tak", "grind", of iets anders wat mogelijk gevaarlijk kan zijn voor de rest. Over zulke dingen heen rijden als je niet hoeft... Liever niet! (Grind is glad, paaltje spreekt voor zich, tak kan tussen je spaken gaan of omhoog schieten, put is ook glad (vooral met regen!). Daarbij roep je ook als er een gat in de weg zit.)
  • handgebaar: omdat de mensen achter je niet weten waar het obstakel zich bevindt, wijs je er een paar seconden naar, zodat de mensen achter je weten waar ze iets kunnen verwachten. 
• "Compleet!" - Dit is een signaal naar de kopmannen, dat de groep compleet is en het tempo opgevoerd kan worden. Na bijvoorbeeld een bocht is het goed om als kopman even in te houden, omdat een peloton vergelijkbaar is met een elastiek. Achteraan moet iedereen harder remmen en harder optrekken. Om dit te voorkomen is het handig als de kopmannen na een bocht even inhouden, en wachten totdat iedereen er weer bij zit. Als iedereen weer op zijn plek zit, dan wordt "compleet!" geroepen. Andersom geldt ook dat je altijd "Incompleet!" mag roepen, of "Niet compleet!" als de helft van de groep eraf ligt. Dit kan bijvoorbeeld door een auto die tussendoor kwam of door andere omstandigheden. 
  • hier is geen handgebaar voor.
• "Vrij!" - op een kruispunt. Hiermee geef je aan dat er geen ander verkeer nadert en dat het veilig is om over te steken. Blijf zelf controleren en roepen. 
  • hier is geen handgebaar voor.
• "Auto links!" of "Auto rechts!" - in tegenstelling tot bovenstaand punt is het hier niet veilig of niet veilig voor de hele groep om over te steken. Door "auto links!" te roepen geef je aan dat er van links een auto komt en iedereen extra goed moet opletten al dan niet moet stoppen. 
  • hier is geen handgebaar voor.
• Wil je van kop af? Hier is geen term voor om te roepen, maar dit wordt aangeduid door met je wijsvinger naar beneden gericht een draaiende beweging te maken naast je, tussen jou en je partner in. De personen achter jou zien op deze manier dat een of twee personen op kop van kop af willen, en zij nu op kop zullen moeten fietsen. Als je alleen op kop fietst, geldt hetzelfde handgebaar. Bij een waaier is het ook mogelijk om met je elleboog naar buiten te bewegen. 

Wie geeft de signalen door?

Daar is eigenlijk maar een juist antwoord op: iedereen. Iedereen geeft de signalen door. Ook als je achteraan fietst, of als de rest het om je heen al heeft geroepen. Dit voor de zekerheid en ter bevestiging dat je het gehoord hebt. De meeste signalen worden van voren naar achteren doorgegeven. Alleen het signaal "achter" niet: de mensen achteraan in de groep merken als eerste dat ze ingehaald worden en geven dat door aan de mensen voor hen.

Tot slot

Nu we weer in groepen mogen fietsen is het van belang dat de communicatie binnen een peloton goed verloopt. Zorg ervoor dat je zelf altijd de signalen doorgeeft en spreek anderen hierop aan als zij dit fout doen of vergeten. Dit mag altijd! Het komt de veiligheid van de groep namelijk alleen maar ten goede. 

Veel fietsplezier!